นอกจาก “ชนประคัลภ์ จันทร์เรือง” และ “อารีย์ นักดนตรี” ซึ่งได้รับยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติ (สาขาศิลปะการแสดง ประเภทภาพยนตร์และละคร) ประจำปี 2562 แล้ว
ศิลปินแห่งชาติประจำปี 2562 อีกสองรายที่มีความข้องเกี่ยวกับ/ทรงอิทธิพลต่ออุตสาหกรรมบันเทิงไทย โดยเฉพาะละครโทรทัศน์และภาพยนตร์ เป็นอย่างสูง ก็คือ ศิลปินแห่งชาติสาขาวรรณศิลป์ อันได้แก่ “เริงชัย ประภาษานนท์” และ “เทพ ชุมสาย ณ อยุธยา”
ชื่อจริงของศิลปินแห่งชาติสองท่านนี้อาจไม่ค่อยคุ้นหูคุ้นตาคนส่วนใหญ่ แต่ถ้าบอกว่า “เริงชัย” คือเจ้าของนามปากกา “เศก ดุสิต” ส่วน “เทพ” เป็นเจ้าของนามปากกา “ตรี อภิรุม” แฟนหนังแฟนละครหลายรายย่อมรู้สึกหรือหวนระลึกได้ว่าพวกตนเคยผ่านหูผ่านตานามปากกาเหล่านี้มาบ้างพอสมควร
ผลงานแนวนิยายบู๊และอาชญนิยายของ “เศก ดุสิต” นั้นถูกนำมาผลิตเป็นภาพยนตร์ไทยหลายต่อหลายเรื่อง ไม่ว่าจะเป็น “สี่คิงส์” “ครุฑดำ” (หรือ “เหยี่ยวดำ”) “พยัคฆ์ร้ายไทยถีบ” “จ้าวนักเลง” รวมถึงหนังในชุด “อินทรีแดง” เรื่องอื่นๆ (“ทับสมิงคลา” “อวสานอินทรีแดง” “ปีศาจดำ” “จ้าวอินทรี” และ “อินทรีทอง”)
เช่นเดียวกับนิยายแนวลึกลับสยองขวัญของ “ตรี อภิรุม” ที่ถูกนำมาสร้างเป็นหนังและละครอย่างแพร่หลายข้ามกาลเวลา อาทิ “แก้วขนเหล็ก” “จอมเมฆินทร์” “เทพบุตรสุดเวหา” “อนิลทิตา” “ทายาทอสูร” “นาคี” และ “นาคี 2” เป็นต้น
ชื่อของ “เศก ดุสิต” อาจคล้ายจะผูกติดอยู่กับยุคทองของหนังไทยสมัย “มิตร-สมบัติ” ขณะที่นามของ “ตรี อภิรุม” ยังโลดแล่นอยู่ในวงการบันเทิงร่วมสมัย กระทั่งละครโทรทัศน์ยอดฮิตเช่น “นาคี” (2559) และหนังไทยรายได้หลายร้อยล้านบาทอย่าง “นาคี 2” (2561) ก็ดัดแปลงมาจากผลงานปลายปากกาของเขา
ไม่เพียงเท่านั้น วรรณกรรมของ “เศก ดุสิต” กับ “ตรี อภิรุม” ยังอาจถือเป็น “pulp fiction” แบบไทยๆ ในความหมายที่สื่อถึงนิยายบู๊-สยองขวัญที่มีกลุ่มเป้าหมายคนอ่าน (และคนดูหนัง-ละครที่ดัดแปลงจากนิยายประเภทนี้) เป็นมวลชน/ชาวบ้านวงกว้าง (บางคนอาจเรียกขานว่านี่เป็นหนังสือหรือสื่อบันเทิงแบบ “ตลาดล่าง”)
ตัวอย่างเด่นชัดประการหนึ่ง คือ เวทีเผยแพร่งานเขียนของ “ตรี อภิรุม” ซึ่งไล่มาตั้งแต่บางกอกรายสัปดาห์ จนถึง ชีวิตจริง, อัลบั้มชีวิตดารา, คู่รักคู่ชีวิต และดาราภาพยนตร์ ฯลฯ
ด้านหนึ่ง การได้รับยกย่องเป็นศิลปินแห่งชาติของ “เศก ดุสิต” และ “ตรี อภิรุม” ในวัย 91 และ 90 ปีตามลำดับ จึงถือเป็นการขยับขยายขอบเขตของ “ศิลปะวรรณกรรม” แห่งชาติไทย ให้มีความหมายกว้างขวางและแนบแน่นกับสามัญชนยิ่งขึ้น