“Jocelynang Baliwag”
รักเดียวที่จิตวิญญาณฉันทูนเทิด
ถือกำเนิดอย่างพิสุทธิ์งามเลิศหล้า
เป็นน้ำปรุงกลั่นจากยอดแห่งผกา
คือธาราพุ่งสราญบันดาลใจดุจน้ำพุสุขกำซาบบนสวนสวรรค์
ติดตรึงฉันตราบชีวีจะหาไม่
เนตรเย้ายวนรอยยิ้มหวานกว่าใครๆ
กล่อมดอกไม้ให้ผลิบานเกินคะเนเมตตาเธอฉันน้อมรับปราศเงื่อนไข
ยึดมั่นไว้ไร้ความกลัวไม่หันเห
ยอดชีวาไถ่บาปฉันอย่าทิ้งเท
กลางทะเลผันผวนอย่าปล่อยจมคนต่ำต้อยขัดสนอยากวอนขอ
ฉันเฝ้ารอรักแท้ในยุคขืนข่ม
ฉันยอมเป็นยาจกดูโง่งม
ดีกว่ากลวงเปล่าเศร้าตรมไร้หวังใด
(ถอดความจากซับไตเติ้ลภาษาอังกฤษในภาพยนตร์เรื่อง “A Lullaby to the Sorrowful Mystery” ของ “ลาฟ ดิแอซ”)
หมายเหตุ
“Jocelynang Baliwag” ถือเป็นเพลง kundiman หรือเพลงรักพื้นถิ่นภาษาตากาล็อก ซึ่งเป็นที่นิยมมากในหมู่นักปฏิวัติชาวฟิลิปปินส์ช่วงปลายศตวรรษที่ 19
บทเพลงนี้ถูกแต่งขึ้นเพื่ออุทิศให้หญิงสาวผู้มีนามว่า “เปปิต้า” (“โจเซลีน่า” คือ ชื่อเล่นของเธอ) แห่ง Baliuag (เมืองในจังหวัด Bulacan)
ท่วงทำนองของเพลงมีความโดดเด่นเพราะสะท้อนลักษณะโศกเศร้าหลอกหลอน, ภาวะครุ่นคำนึงในส่วนลึกของจิตใจ และอารมณ์โหยหารำลึกถึงอะไรบางอย่าง
แม้โดยเนื้อหาแล้ว เพลง kundiman ทั้งหลาย มักจะถูกประพันธ์ขึ้นเพื่อมอบให้แก่สตรีรายใดรายหนึ่ง ในฐานะปัจเจกบุคคล ทว่าเป็นที่แน่ชัดว่าสตรีที่ถูกกล่าวถึงในเพลง “Jocelynang Baliwag” นี้ มีความหมายอีกนัยหนึ่งซึ่งสื่อถึง “มาตุภูมิ”
ผู้เชี่ยวชาญบางรายตีความว่าความรักต่อสตรีในบทเพลง สามารถเทียบเคียงได้กับการเคารพบูชาและเทิดทูนนับถือประเทศชาติ
ดังนั้น เรื่องราวของชายผู้สิ้นหวังระทมทุกข์ซึ่งวอนขอความรักจากสตรีนางหนึ่งในเพลงนี้ จึงเป็นภาวะคู่ขนานที่เหมาะเจาะลงตัวกับพฤติการณ์ของบรรดาผู้ถูกกดขี่ชาวฟิลิปปินส์ ซึ่งยอมเสี่ยงชีวิตในสนามรบ เพื่อร่ำร้องเรียกหาอิสรภาพที่จะปลดแอกพวกเขาจากเจ้าอาณานิคมสเปน
ที่มา Cultural Center of the Philippines Encyclopedia of Philippine Art Vol IV p. 242