เพิ่งได้เห็นภาพล้อเลียนในเพจเฟซบุ๊ก Marxist Memes ที่ทำเป็นใบปิดภาพยนตร์ปลอมๆ เรื่อง Lenin นำแสดงโดย “ลีโอนาร์โด ดิแคปริโอ” และกำกับโดย “สตีเวน สปีลเบิร์ก”
เลยคิดถึงงานศิลปะชุดหนึ่งซึ่งได้ไปดูมาที่นิทรรศการ Yokohama Triennale 2017 เมื่อไม่กี่เดือนก่อน
งานชุดนี้มีชื่อว่า “LENIN AS…” เป็นผลงานของศิลปินกลุ่ม The Propeller Group (Phunam, Matt Lucero และ Tuan Andrew Nguyen)
โดยศิลปินกลุ่มดังกล่าวได้สำรวจกระบวนการสร้างความทรงจำสาธารณะเกี่ยวกับผู้นำการปฏิวัติรัสเซียอย่าง “วลาดิมีร์ เลนิน” ซึ่งเกิดขึ้นในยุคหลังสงครามเย็น ท่ามกลางบริบทของลัทธิทุนนิยมชนิดเข้มข้น ที่ทำงานแนบชิดกับลัทธิบูชาตัวบุคคลและการยกย่องชื่นชมผู้มีชื่อเสียง (เซเล็บ) ในสังคม
The Propeller Group ระบุว่าเมื่อสื่อและความบันเทิงในวัฒนธรรมสมัยนิยม ถูกทำให้มีลักษณะเป็นโลกาภิวัตน์ยิ่งขึ้น รวมถึงทรงอิทธิพลมากขึ้นจนมีสถานะไม่ต่างกับรัฐบาลของประเทศต่างๆ บรรดาเซเล็บในสื่อและอุตสาหกรรมบันเทิง ที่เป็นไอดอลของผู้บริโภคทั่วโลก จึงกลายสถานะเป็นเจ้าลัทธิบูชาตัวบุคคลขึ้นมา
ผู้มีชื่อเสียงเหล่านี้ต้องพยายามธำรงรักษาสถานภาพคนดังของพวกตนเอาไว้ ผ่านการนิยามตัวตนใหม่ๆ ให้แก่ตนเองครั้งแล้วครั้งเล่า เพื่อชื่อเสียงของพวกเขาจะได้สามารถยืนยงคงอยู่ ท่ามกลางกระแสความนิยมในวัฒนธรรมบันเทิงสมัยนิยมที่แปรผันเปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ
ศิลปินกลุ่มนี้สร้างผลงานชุด “LENIN AS…” ขึ้นมา ด้วยแนวคิดข้างต้น
พวกเขาได้สร้างซีรีส์ผลงานจิตรกรรม ซึ่งเผยให้เห็นถึงสายสัมพันธ์อันย้อนแย้ง หรือบางทีอาจแลดูบ้าบอไร้สาระ ระหว่างอำนาจ, การเมือง, ความเป็นที่นิยม และบุคลิกลักษณะในทางสาธารณะของผู้มีชื่อเสียง
โดยงานเหล่านี้ชี้เป็นนัยให้เห็นว่าหนังแนวชีวประวัติบุคคลที่สร้างโดยฮอลลีวูด อาจมีประสิทธิภาพในการรื้อฟื้นคืนชีวิตทางการเมืองให้แก่บุคคลสำคัญทางประวัติศาสตร์ที่ถูกทอดทิ้งหลงลืมไปแล้ว ได้ดีกว่าประติมากรรมประเภทอนุสาวรีย์เสียอีก
ทั้งนี้ ศิลปินกลุ่ม The Propeller Group ได้นำเอาภาพวาดพอร์เทรทของวลาดิมีร์ เลนิน ที่เคยแขวนอยู่ตามอาคารที่ทำการพรรคคอมมิวนิสต์ทั่วสหภาพโซเวียต มาผสมผสานเข้ากับทรงผมที่ผันแปรไปเรื่อยๆ ตามบทบาทที่เปลี่ยนแปลงในภาพยนตร์แต่ละเรื่อง ของดาราดังอย่างลีโอนาร์โด ดิแคปริโอ
หากมองในแง่นี้ ภาพลักษณ์ของผู้นำการปฏิวัติรัสเซียจึงถูกนำมาใช้เสริมสร้างความเป็นซูเปอร์สตาร์ของวัฒนธรรมโลกร่วมสมัย
ผลงานจิตรกรรมชุดนี้ยังได้รับแรงบันดาลใจมาจากข่าวลือแนวทฤษฎีสมคบคิดในอินเตอร์เน็ตว่าดิแคปริโออาจเป็นญาติที่พลัดพรากของเลนิน เช่นเดียวกับข่าวลือแนวบันเทิงที่ระบุว่านักแสดงชาวอเมริกันผู้นี้กำลังถูกทาบทามให้รับบทเป็นเลนิน ในภาพยนตร์แนวชีวประวัติของอดีตผู้นำโซเวียต
The Propeller Group ประกาศว่าพวกเขาจะผลิตงานชุดนี้เพิ่มเติมต่อไปเรื่อยๆ กระทั่งเส้นทางเลนินและดิแคปริโอได้มาบรรจบกันจริงๆ ในอุตสาหกรรมภาพยนตร์ฮอลลีวูด โดยเมื่อถึงเวลานั้น ศิลปินกลุ่มนี้จะสร้างสรรค์ผลงานชิ้นสุดท้ายของซีรี่ส์ ซึ่งมีชื่อว่า “Lenin as Lenin in Lenin”
เนื้อหา: http://www.the-propeller-group.com/lenin-as
ภาพประกอบ: Marxist Memes และ “คนมองหนัง”
คนมองหนัง 